پلاگین (افزونه) چیست و چه کاربردی دارد؟

پلاگین (افزونه) چیست و چه کاربردی دارد؟

اگر به اندازه کافی در رسانه‌‌های اجتماعی و فضای اینترنت وقت بگذرانید در حالیکه با مقوله وب سایت یا وبلاگ هم آشنایی مختصری داشته باشید، پلاگین یا افزونه وردپرس اصطلاحی است که مطمئنا به آن بر خواهید خورد. پلاگین‌ها که ممکن است شما آن‌‌ها را با نام افزونه هم بشناسید، در حقیقت بخش جدایی ناپذیر برنامه‌‌‌های کامپیوتری، علی‌الخصوص در حوزه وبگردی و تولید محتوا در اینترنت هستند. این ابزارها بوجود آمده اند تا اطمینان حاصل کنند که ما در برآوردن نیاز‌‌های اساسی‌‌مان، از مشاهده اسناد گرفته تا تماشای فیلم یا اجرای یک بازی، با مشکلی مواجه نباشیم. در این مقاله قصد داریم تا به بررسی ماهیت و کاربرد افزونه‌ها در دنیای کسب و کار دیجیتال بپردازیم.

پلاگین (افزونه) چیست؟

پلاگین (Plug-in) یا (Add-on) مولفه ای نرم افزاری است که قابلیت مشخصی را به یک برنامه کامپیوتری موجود اضافه می‌‌‌کند و به تنهایی کاربردی ندارد. برای مثال، وقتی شما قصد دارید تا ویدئوی موجود در یک وبسایت را تماشا کنید، ممکن است به یک افزونه نیاز داشته باشید. درصورتی که افزونه مورد نظر را بر مرورگر خود نصب نداشته باشید، مرورگر شما قادر به تشخیص اینکه چطور آن ویدئو را اجرا کند، نخواهد بود.
پلاگین در لغت، به معنای افزایه (مولفه ای که ویژگی خاص را به یک سامانه بزرگ تر می‌‌افزاید) است. اما در اصطلاح از کلمه افزونه بعنوان معادل فارسی آن استفاده می‌‌‌شود. این واژه از دو بخش (Plug) و (in) تشکیل شده است که بخش اول آن به معنای دوشاخه برق و بخش دوم به معنای داخل و درون است و کنایه از دوشاخه را درون پریز برق کردن دارد. چراکه با اتصال دوشاخه به پریز، ما می‌‌‌توانیم به واسطه یک جریان مادر (پریز یا همان برنامه میزبان) با استفاده از وسایل الکتریکی (یا همان پلاگین)، امکانات مورد نیازمان را تامین کنیم. پس تا زمانی که دوشاخه داخل پریز باشد، ما از امکاناتی که وسایل برقی در اختیارمان می‌‌‌گذارند بهره خواهیم برد. همانطور که هر وسیله برقی یک کار خاص انجام می دهد (مثلا جارو برقی، اتو یا سشوار)، هر پلاگین نیز امکانات خاصی را در اختیار کاربران قرار می‌‌دهد.
وقتی یک برنامه از پلاگین‌‌ها پشتیبانی کند، در اصل امکان شخصی سازی و سفارشی کردن برنامه را برای کاربران فراهم کرده است. این امکان، برای سازندگان برنامه مزیت‌های بسیاری دارد. مثلا به توسعه دهندگان )اشخاصی که بخشی از فرآیند ساخت و یا ارتقای یک نرم افزار را انجام می‌‌دهند) اجازه می‌‌‌دهد تا برنامه را گسترش دهند، ویژگی‌‌‌‌‌‌های آن را بهبود بخشند و یا حجم آن را کم کنند و به طور کلی در کاربردی تر کردن برنامه نقش بسزایی ایفا کنند. نمونه بارز کاربرد پلاگین‌‌ها و نرم افزار‌‌‌هایی که از آن‌‌‌‌ها پشتیبانی می‌‌کنند، مرورگر‌‌‌‌‌‌‌‌های وب هستند.

عملکرد پلاگین چگونه است؟

برنامه کامپیوتری میزبان خدماتی نظیر، فراهم کردن راهی برای ثبت افزونه در برنامه میزبان و تبادل اطلاعات بین آن‌ها را ارائه می دهد تا پلاگین از آن‌‌ها استفاده کند.  افزونه‌‌‌‌‌‌ها به خودی خود کار نمی‌‌‌کنند و کارکردشان بستگی به خدمات برنامه میزبان دارد. اما برعکس، برنامه میزبان مستقل از پلاگین‌‌‌ها عمل می‌‌‌کند؛ تا کاربران نهایی بتوانند افزونه‌‌ها را بدون نیاز به ایجاد تغییرات در برنامه میزبان، اضافه یا به روز رسانی کنند.

برخی از نرم افزار‌‌‌‌هایی که از پلاگین‌‌ها استفاده می‌‌‌کنند

• مرورگر‌‌‌های وب: در میان تمام نرم افزار‌‌هایی که از پلاگین‌‌‌‌ها استفاده می‌‌‌کنند، مرورگر‌‌‌های وب بیشترین آمار را دارند. در مرورگر‌‌‌‌‌ها، معمولا واژه‌‌‌های Plugin، Add-on و Extension (بجز در مرورگر فایرفاکس) مترادف هستند و کاربرد یکسانی دارند. این افزونه‌‌‌ها، محتوا‌‌های اینترنت را که مرورگرها برای نمایش دادنشان طراحی نشده اند، نمایش می‌‌دهند. این محتوا ها معمولا شامل ویدئو، صوت، بازی‌های آنلاین و ارائه‌‌هایی با فرمت‌‌های مخصوص می‌‌شوند. پلاگین ها توسط گروهی که این فرمت‌‌های مخصوص را بوجود می آورند، ساخته و توزیع می‌‌‌شوند. هر مرورگر یک وبسایت رسمی برای خود دارد که شما می‌‌‌توانید از آنجا افزونه‌‌‌‌های مورد نیاز خود را دریافت و نصب نمایید. لازم به ذکر است که ناشران این مرورگرها، قبل از اینکه پلاگین‌‌‌ها را در اختیار کاربرانشان قرار دهند، مخرب نبودن آن‌ها را بررسی می‌‌‌کنند. پس به شما توصیه اکید می‌‌‌کنیم که افزونه‌‌‌های مورد نیازتان را فقط از همین وبسایت‌‌های رسمی دریافت کنید. برخی افزونه‌‌‌های مهم عبارتند از: Adobe Flash Player، Java، Silverlight، QuickTime و Unit

درجدول زیر آدرس اینترنتی وبسایت‌‌های رسمی برخی مرورگر‌‌‌های محبوب آمده است.

• برنامه‌‌های ویرایش صدا: Ardour و Audacity ازجمله برنامه‌‌هایی هستند که از پلاگین‌‌ها بمنظور تولید، پردازش و تحلیل صدا استفاده می‌‌‌کنند.
• سرویس دهندگان ایمیل: کاربران ایمیل از افزونه Pretty Good Privacy برای رمزنگاری و رمز گشایی ایمیل‌‌هایشان استفاده می‌‌کنند.
• شبیه ساز‌‌های کنسول‌‌های بازی‌‌های رایانه‌‌‌ای: این شبیه ساز‌‌ها (که امکان اجرای بازی های یک کنسول خاص را در سایر پلتفرم‌‌‌ها ممکن می‌‌‌سازند)، برای تهیه و آزمایش واحد‌‌های کوچکتر زیر سیستم‌‌های پلتفرمی که قصد اجرای بازی بر روی آن را دارند، از پلاگین‌‌‌ها استفاده می‌‌کنند. برای مثال، شبیه ساز PCSX2 امکان استفاده از افزونه‌‌های صوتی و تصویری را برای بخش‌‌‌های مربوطه PlayStation 2 فراهم می‌‌سازد.
• نرم افزار‌‌های گرافیکی: این نرم افزارها ازجمله نرم افزار Photoshop برای پشتیبانی از فرمت‌‌های مختلف عکس و نیز ویرایش آن‌ها، از پلاگین‌‌ها بهره می‌‌برند.
• پخش کننده‌‌های رسانه ای: مدیا پلیر‌ها نیز برای پشتیبانی از انواع فرمت‌‌های موجود و اعمال فیلتر‌‌ها از افزونه‌‌ها استفاده می‌‌کنند. پخش کننده‌‌‌هایی مثل: Winamp، Foobar2000 و GStreamer
• ویرایشگر‌‌های متن: ویرایشگر‌‌‌‌‌های متنی مثل jEdit با هدف پشتیبانی از زبان‌‌‌های مختلف برنامه نویسی، از پلاگین‌ها استفاده می‌‌‌کنند.

کاربرد پلاگین یا افزونه در وردپرس

قبل از آن که به بررسی کاربرد افزونه‌های وردپرسی بپردازیم، بهتر است اول به چند سوال پاسخ دهیم.
اول این که اصلا وردپرس چیست؟ وردپرس یک سیستم رایگان مدیریت محتوا است که به زبان برنامه نویسی PHP نوشته شده است و به وسیله آن می‌‌توان یک وبسایت یا وبلاگ را راه اندازی کرده و محتوای آن (اعم از متن، تصویر، فیلم و …) را مدیریت نمود.
افزونه وردپرس چیست؟ افزونه‌های وردپرس نیز همانند خود وردپرس به زبان PHP نوشته شده اند و این امکان را به کاربران می‌‌‌دهند تا بدون دانستن حتی یک خط از زبان کدنویسی، امکاناتی را به وب سایتشان اضافه کنند.
حال که با ماهیت وردپرس و پلاگین‌های آن آشنا شدیم، برای آنکه کاربرد افزونه‌های وردپرس را بهتر درک کنیم و اهمیت آن‌‌ها را دریابیم، آن را در قالب یک مثال باهم می‌‌خوانیم.
فرض کنید که یک اتاق تازه ساخته شده دارید. این اتاق، بسته به وسایلی که داخلش قرار می‌‌دهید و کاربرد و طراحی که برایش در نظر می‌‌‌گیرید، می‌‌‌تواند به یک اتاق خواب، آشپزخانه، سرویس بهداشتی و یا یک انباری تبدیل شود. حال فرض کنید که درنظر دارید آن اتاق را به اتاق خواب تبدیل کنید. برای این کار شما احتیاج به وسایلی مثل تخت، میز آرایش، پرده برای پنجره، قاب عکس، فرش و … دارید تا هرکدام یکی از نیاز‌های شما به داشتن اتاق خواب را رفع کنند.
دقیقا به همین شکل، خریدن تنها یک هاست و دامنه به معنی داشتن یک وبسایت نیست. شما به برنامه‌‌هایی به اسم “پلاگین” برای کامل کردن کار خود و رفع نیاز‌‌هایتان، احتیاج دارید. این افزونه ها با انجام وظایف و کارهای کوچک، در مجموع وبسایتی کامل و کارآمد را می‌‌‌سازند. حالا که شما اهمیت تخت، میز، پرده و فرش را در اتاق خوابتان می‌‌‌دانید، تصور می‌‌‌کنم بتوانید میزان اهمیت کاربرد پلاگین‌‌‌‌‌ها در وبسایت وردپرسی را نیز حدس بزنید. بدون افزونه‌‌‌‌ها وبسایت شما حکم یک استخوان بندی و اسکلت بدون استفاده و کاربرد را دارد.
برخی از مهم ترین پلاگین‌‌هایی که در یک وبسایت وردپرسی کاربرد دارند عبارتند از: افزونه‌‌‌های پشتیبان گیری، امنیتی، طراحی، سئو و …

هر آنچه لازم است درباره افزونه‌‌های وردپرس بدانید

هرچه کمتر، بهتر

کاملا درست است که انجام یک سری کارها بدون استفاده از پلاگین‌‌ها میسر نمی‌باشد؛ اما هر چه تعداد آن‌‌ها بیشتر باشد، احتمال بروز مشکلات برای سایت شما بیشتر است. این مشکلات می‌‌‌توانند بخاطر به‌‌روز رسانی‌های وردپرس یا خود افزونه‌‌ها ایجاد شوند. همچنین، ممکن است پلاگین‌‌ها با یکدیگر و یا حتی با تم‌‌ها تداخل داشته باشند و به طور همزمان با یکدیگر قابل استفاده نباشند. علاوه بر این‌‌ها، هر افزونه فعال، مقداری از سرعت سایت شما می‌‌کاهد. فرض کنیم هر افزونه 5 هزارم ثانیه از سرعت سایت شما بکاهد (بعضی بیشتر و بعضی کمتر). اگر شما 20 پلاگین فعال داشته باشید، یک دهم ثانیه بیشتر زمان می‌‌‌برد تا وبسایت شما بارگذاری شود. پس توجه داشته باشید تعداد منطقی از آن‌‌‌‌ها را نصب داشته باشید.

آن‌‌‌‌ها را به روز رسانی کنید

توسعه دهندگان با سه هدف پلاگین‌‌هایشان را به‌‌روز‌‌رسانی می‌‌‌کنند: 1. افزودن فابلیت‌‌‌‌های جدید 2. رفع مشکلات و خطاها 3. همراهی با هسته همیشه درحال تغییر وردپرس
پس با کمی دقت، درمی‌‌‌‌یابیم که توسعه دهندگان برای تفریح اقدام به به روز رسانی نمی‌‌‌کنند؛ بلکه به دنبال آنند که از عملکرد درست افزونه‌‌ها اطمینان حاصل کنند. اگر جزو کسانی هستید که نسبت به به روز رسانی پلاگین ها بی اعتنایید، درحقیقت دارید سایتتان را در معرض خطر رخنه‌‌های امنیتی قرار می‌‌‌دهید.
اگر از آن‌‌ها استفاده نمی‌‌‌کنید، حذفشان کنید
از آنجایی که می‌‌شود پلاگین‌‌ها را غیرفعال کرد، اکثر مردم دیگر به فکر حذفشان نمی‌‌افتند. اما حتی افزونه‌های غیرفعال هم می‌‌توانند ایجاد خطر‌های امنیتی کنند. پس اگر از آن‌‌‌ها استفاده نمی‌کنید، حذفشان کنید. درصورتی که نظرتان تغییر کرد، همیشه می‌‌‌‌توانید دوباره آن‌‌‌ها را نصب کنید.

از آن‌هایی که کارکرد یکسانی دارند صرف نظر کنید

شما به 4 افزونه سئو و 6 افزونه پشتیبان‌گیری نیاز ندارید. پلاگین‌‌هایی که خدمات مشترکی را ارائه می‌‌دهند فقط فضا و پهنای باند شما را اشغال می‌‌کنند، سرعت سایتتان را پایین می‌‌آورند و شما را در معرض خطرات امنیتی قرار می‌‌‌‌دهند. چه کسی چنین چیزی را می خواهد؟

از منابع قابل اعتماد استفاده کنید

تنها از منابع قابل اعتماد مثل iThemes، Gravity Forms یا Easy Digital Downloads افزونه‌‌های مورد نیازتان را دریافت و نصب نمایید. از آنجایی که پلاگین‌‌‌‌ها توانایی ایجاد شکاف امنیتی در وبسایت شما را دارند، باید مطمئن شوید که توسط توسعه دهندگان آگاه و با تجربه تایید و آزمایش شده باشند.

می توانند دلیل بروز مشکل باشند

اگر بعضی از بخش‌های وبسایتتان به یکباره دچار مشکلی شد که قبلا نداشت، پس احتمالا دلیل آن تداخل پلاگین‌‌‌ها با یکدیگر یا با قالب است. بهترین راه برای پیدا کردن مشکل، این است که همه پلاگین‌هایتان را غیرفعال کرده و مجددا یک به یک فعالشان کنید تا پلاگینی که باعث بروز مشکل شده است را پیدا کنید.

مهمترین افزونه‌های وردپرس

افزونه‌های وردپرسی که می‌خواهیم درباره شان صحبت کنیم، برای هر وبسایت وردپرسی حیاتی و لازم است. این پلاگین‌ها، وظایف ویژه‌ای را انجام می‌‌‌دهند که کدنویسی آنها حتی برای کدنویسان نیمه ماهر هم امری دشوار خواهد بود. در زیر لیستی از مهمترین افزونه‌های وردپرس مورد نیاز برای وبسایتتان را مشاهده می‌‌‌کنید.

• افزونه پشتیبان گیری وردپرس: باوجود اینکه ارائه دهندگان‌‌هاست خدمات پشتیبان گیری پیشنهاد می‌‌کنند، اما توصیه ما استفاده از یک پلاگین است. بنابراین، فقط خودتان اطلاعاتتان را دراختیار دارید و به راحتی هم می‌‌‌توانید به فایل‌های پشتیبان خود دسترسی داشته باشید.
• افزونه امنیتی وردپرس: امنیت سایت، موضوع داغ مورد بحث این روزهاست. نه اینکه وردپرس نا امن باشد، اما خیلی اقدامات برای امن کردن یک سایت باید صورت پذیرد و ما می‌‌دانیم که موضوع فقط ازبین بردن تهدید نیست؛ بلکه کاهش آن هم است. این پلاگین‌ها با هدف بهبود امنیت سایت درمقابل هکرها و بدافزارها خلق شده اند.
• افزونه بهینه سازی (سئو) وردپرس: این افزونه‌‌‌ها محتوای وبسایت شما را برای موتور‌های جستجو بهینه می‌‌سازند. بهینه سازی مقوله ای بسیار مهم برای یک سایت است و از عنوان گرفته تا کلمات کلیدی و متا دیسکریپشن‌‌ها را شامل می‌‌‌شود.
• افزونه ساخت فرم‌‌های تماس: فرم‌های تماس بهترین راهی است که به کاربران سایت اجازه می‌دهد با صاحب سایت (اعم از شخص حقیقی یا حقوقی) تماس حاصل کنند. این صفحه‌‌‌‌‌‌ها قسمت‌‌هایی برای پر کردن اسم، ایمیل و نظرات را در اختیار کاربران قرار می‌‌دهند. اینگونه پلاگین‌‌‌ها به شما اجازه می‌‌‌دهند تا بدون نیاز به نوشتن حتی یک کلمه کد، از وجود این صفحات بهره مند شوید.

مزایای استفاده از پلاگین‌ها در کسب و کارهای اینترنتی

در محیط کسب و کار، هر چیزی که به پیشرفت شما سرعت بخشد و انجام کارها را برایتان ساده تر کند، چیز خوبی است. اولین چیزی که به ذهن صاحبان کسب و کار اینترنتی خطور می‌‌کند این است که، پلاگین‌‌ها می‌‌توانند وبسایت آن‌‌ها را به یک سطح کاملا جدید و متفاوت از توانمندی برسانند. افزونه‌‌ها، کاربرد و مزایای بسیاری برای شما و مشتریانتان به همراه دارند و محبوبیت آن‌ها شانسی نبوده است.
مهمترین مزیت استفاده از پلاگین‌‌ها، صرفه جویی در وقت است؛ که در نهایت، به نوبه خود، به صرفه جویی در بودجه کلی کسب و کار منجر می‌‌‌شود.
مزیت دیگری که می‌‌‌شود نام برد، اضافه کردن اختیارات مدیران است؛ به این معنی که به صاحبان مشاغل امکان شخصی سازی امکانات و ویژگی‌های سایت را می‌‌‌‌دهد. مثلا امکان روشن یا خاموش کردن برخی تنظیمات یا تغییر ویژگی‌های ظاهری مثل فونت، رنگ و اندازه. همچنین در صورتیکه یک افزونه را نپسندند یا از آن خسته شوند، امکان غیرفعال کردن یا حذف آن وجود دارد.
قابل اطمینان بودن سومین مزیتی است که ازبین تمام مزایای استفاده از پلاگین‌‌ها در کسب و کار اینترنتی، از اهمیت بیشتری برخوردار بوده و می‌‌‌‌‌توان به آن اشاره کرد. افزونه‌‌ها برای توسعه وردپرس به ابزاری حیاتی تبدیل شده اند که بسیاری از آن‌‌ها توسط توسعه دهندگان مورد تایید وردپرس، که مرتبا بمنظور رفع اشکالات و بهبود امنیت آن‌ها را بروز رسانی می‌‌‌کنند، ساخته و مدیریت می‌‌‌شوند. پس اگر از منابع قابل اطمینان استفاده کنید، نیازی به چنین نگرانی‌هایی درخصوص نا امن یا مخرب بودن افزونه‌ها نخواهد بود.

نتیجه گیری

پلاگین یا افزونه، برنامه ایست که با هدف اضافه کردن امکانات و قابلیت‌هایی به برنامه ای دیگر، روی آن نصب می‌شود و امکان شخصی‌سازی برنامه را به کاربر می‌‌دهد. افزونه‌ها به خودی خود کاربرد ندارند و عملکردشان وابسته به برنامه میزبان است. نرم افزارهای بسیاری بمنظور صرفه جویی در وقت و اضافه کردن اختیارات کاربران در استفاده از آن نرم افزار ها، با در اختیار قرار دادن منابع قابل اعتماد و تایید شده، از پلاگین‌‌ها پشتیبانی می‌‌‌کنند؛ که معمول ترین آن‌ها مرورگرهای وب هستند. کاربرد پلاگین‌ها تنها به نرم‌‌‌افزار‌ها ختم نمی‌‌‌شود؛ بلکه حتی در سیستم‌‌‌‌های تولید محتوا نظیر وردپرس، برای ایجاد امکانات و ویژگی‌‌های خاص در وب سایت‌‌ها بدون دانستن هیچ یک از قواعد کدنویسی، کاربرد دارند.
حال، با علم بر مزایا و برتری‌هایی که افزونه‌ها می‌‌‌توانند برای هرگونه کسب و کار اینترنتی به ارمغان بیاورند، می‌‌‌شود نتیجه گرفت که استفاده از پلاگین‌ها، سکوی پرتابی به سوی قله‌‌‌های پیشرفت و توسعه کسب و کار دیجیتال ما خواهد بود. چرا که هدف از خلق پلاگین‌‌‌‌‌ها، راحتی و سرعت بخشیدن به انجام امور، هم برای صاحبان سایت و هم برای کاربران و مشتریانشان است.